Buntowniczka – pierwszą buntowniczką literatury jest Antygona – słaba kobieta, która odważa się przeciwstawić królowi Kreonowi w imię wyznawanych zasad religijnych i uczuć rodzinnych. Wbrew woli władcy próbuje pochować brata i przyznaje się do swego czynu, czym ściąga na siebie gniew króla i śmierć.
Kobieta bywała także ucieleśnieniem buntu, rewolucji na obrazach, przypomnijmy choćby obraz Delacroix Wolność wiodąca lud na barykady, na którym symbolem wolności i rewolucji jest niosąca czerwoną flagę kobieta z obnażoną piersią.
Artystka – w roli niespełnionej artystki występuje córka karczmarza Żydówka Rachela w Weselu Wyspiańskiego. W noc czarów upaja się artystyczną atmosferą rozśpiewanej chaty i dyskutuje oraz romansuje z Poetą.
Siłaczka – to określenie wzięte z utworu Stefana Żeromskiego, tak zatytułowanego. Stasia Bozowska, bo o niej mowa, kobieta, która ponad siły pracuje wśród ludu jako wiejska nauczycielka. Przemęczona, niedojadająca, zaraża się tyfusem i umiera. Stała się wzorem dla innych idealistek, gotowych poświęcić zdrowie i życie pracy ludu.
Dewotka – obłudną kobietę, bijącą swą sługę nawet w czasie modlitwy opisuje Ignacy Krasicki w bajce Dewotka. Swoistą kontynuacją tej postaci będzie pani Dulska ze sztuki Zapolskiej, którą poznacie w szkole ponad- gimnazjalnej.