Czy Homer istniał naprawdę ?

    Nowsze poglądy przyj­mują, że Homer ist­niał naprawdę i jest autorem zarówno Ilia­dy (napisanej w mło­dości), jak i Odysei, noszącej znamiona dzieła późniejsze­go, powstałego najpewniej u schyłku życia autora. Dzieła te dowodzą, że w Grecji na długo przed epoką kla­syczną istniała ludowa pieśń bohater­ska, jako literatura ustna, śpiewana – poematy Homera spisano dopiero w VI wieku p.n.e. w Atenach, na po­lecenie tyrana Pizystratesa. Ukazują schyłek kultury greckiej okresu mykeńskiego, stworzonej przez bitnych Achajów, którzy, pokonawszy Trojan (pod koniec XII wieku p.n.e.), sami po niespełna stu latach ulegli inwazji Dorów, bezpośrednich przodków Gre­ków epoki klasycznej. Troja lub llion to główne miasto w Troadzie (wybrzeże Azji Mniejszej), położone w widłach rzek Skamader i Simois; przed wielu było uważane za wytwór wyobraźni Homera. Jed­nak wykopaliska przeprowadzone w XIX wieku przez Henryka Schlie­manna dowiodły, ze Troja istniała na­prawdę. W miejscu odpowiadającym opisowi z Iliady, na wzgórzu Hissarlik, odkopano pozostałości po archa­icznych osiedlach, najstarsze war­stwy pochodzą z III tys. p.n.e.; naj­nowsze badania wykazują, że zbu­rzony przez Achajów llion był siód­mym z kolei miastem, założonym na gruzach wcześniejszych grodów. Homer a piśmiennictwo greckie Nie sposób przecenić wpływu poema­tów Homera na rozwój piśmiennictwa greckiego, przez cała starożytność był to autor szkolny, gdyż nauczanie litera­tury polegało na objaśnianiu i komento­waniu jego tekstów; język Iliady i Ody­sei był najwcześniejszym językiem po­ezji, a stosowany przez niego wiersz (heksametr) najdawniejszą formą wer­syfikacji. Wpłynął też na epoki póź­niejsze, np. Wergiliusz pisał swą Eneidę jako rodzaj kontynuacji Iliady, ze stylu Homera czer­pie też twórca Pana Tade­usza. Także literatura współczesna nawiązuje do dzieł wielkiego aojdy, np. li­teracką wariacją na temat Odysei jest Ulisses irlandzkiego pisarza Jamesa Joyce'a z 1922 roku.