Tytułowym bohaterem noweli Henryka Sienkiewicza ,, Janko Muzykant ” jest chłopiec, który wyróżniał się wyjątkowym talentem muzycznym.
Janek przyszedł na świat w małej wsi jako syn biednej chłopki. Od urodzenia był chudym i słabym dzieckiem. Na dodatek wciąż nie dojadał. To spowodowało, że miał zapadnięte policzki i wzdęty brzuch. Jego bardzo jasne włosy kontrastowały z opaloną skórą.Oczy koloru niebieskiego miał wciąż wytrzeszczone, patrzył na otaczający go świat jakby ze strachem i zdziwieniem. Gdy było ciepło, nosił koszulę, którą przepasywał krajką, a na głowie podarty kapelusz. Wyróżniała go niezwykła wrażliwość, inaczej niż inni postrzegał świat. Wszędzie, gdzie się znalazł, słyszał muzykę. Gdy był w polu, słuchał dźwięków wiatru, w lesie grały mu drzewa. Zakochany w tej muzyce, nie mógł pracować. Gdy matka zorientowała się, ze dźwięki organów na mszy doprowadzały Janka do stanów utraty przytomności, przestała zabierać syna do kościoła.
Chłopiec uwielbiał słuchać muzyki, jaka dobiegała z karczmy. Wieczorami ukradkiem wymykał się z domu, by choć z daleka posłuchać dźwięków różnych instrumentów. Spośród wszystkich najbardziej upodobał sobie brzmienie skrzypiec Ich dźwięki wzbudzały w nim zachwyt.
Janek niechętnie pomagał matce w pracach domowych, cały swój czas poświęcając przysłuchiwaniu się dobiegającym zewsząd dźwiękom. Z tego powodu uznawano go za leniwe i nieposłuszne dziecko. Chłopiec był niezrozumiany przez otoczenie, a swą wielką miłość do muzyki przypłacił życiem.