Żona modna – wizerunkowi żony gospodarnej przeciwstawia Ignacy Krasicki w satyrze Żona modna lekkomyślną, rozrzutną, zapatrzoną w obce wzorce elegancką, młodą damę, rujnującą swego małżonka. Taką żoną będzie też zapewne Telimena z Pana Tadeusza Mickiewicza.
Zakochana aż po grób, oddzielona od ukochanego – do tej grupy zaliczymy bohaterki średniowiecznych Dziejów Tristana i Izoldy czy tragedii Szekspira Romeo i Julia – Izoldę i Julię. Pierwsza z nich kocha mężczyznę, który nie jest jej przeznaczony, w dodatku krewnego swego przyszłego męża. Jej miłość H okazuję się tak wielka, że Izolda woli łamać prawo boskie i zdradzać męża ze swą jedyną miłością, niż wypełniać małżeńskie obowiązki. W końcu rozstają się z Tristanem, kochają się jednak aż po grób, a po śmierci kochanków ich mogiły połączy krzew głogu. Z kolei Julię dzieli od ukochanego Romea zakaz rodziców – młodzi pochodzą bowiem z wrogich sobie potężnych rodów Werony; biorą potajemny ślub, jednak rozłącza ich nieszczęśliwy los. Romeo, który znalazł śpiącą żonę w grobowcu Kapuletich, bierze ją za umarłą i popełnia przy jej ciele samobójstwo, Julia, po przebudzeniu, widząc zwłoki męża, także odbiera sobie życie. Połączy ich śmierć.
Grzesznica – w Biblii spotykamy cudzołożną kobietę, która nawraca się pod wpływem nauki Chrystusa. Pierwszą grzesznicą jest jednak Ewa, która zrywa zakazane rajskie jabłko i częstuje nim męża Adama, narażając tym samym siebie i jego na wygnanie z raju.
Zbrodniarka – literatura jest też pełna obrazu kobiet zbrodniarek. Jedna z nich to mężobójczyni z ballady Adama Mickiewicza Lilie. Zbrodniarką jest też Balladyna, która zabija siostrę Alinę, by zdobyć miłość Kirkora, bogactwa i koronę, ta zbrodnia daje początek kolejnym. Przykładem mitologicznej zbrodniarki staje się Medea. W szkole ponadgimnazjalnej poznacie inną zbrodniarkę, bohaterkę sztuki Szekspira, lady Makbet.
Święta – opisywana w żywotach świętych, na ogół mniszka, gotowa na wszelkie poświęcenia i ascezę, wyrzeczenia w związku ze swą wiarą, taka była np. znana z wielu legend Kinga, żona Bolesława Wstydliwego, która wraz z mężem ślubowała czystość, a po jego śmierci osiadła w klasztorze w Starym Sączu.
Jako najdoskonalszą świętą Biblia, ale także inne utwory opisują Maryję – matkę Boga i człowieka, świętą dziewicę, pośredniczkę między człowiekiem a Bogiem (w tej roli występuje Maryja w pradawnej polskiej pieśni Bogurodzica).
Czarodziejka, czarownica – do tej grupy zaliczymy między innymi Kirke, która urzekła swym czarem Odyseusza.