Konflikt Antygony i Kreona

Prawdę jednostki z jej prawem do uczuć i obrony najbliższych reprezentuje An­tygona, która kocha obu braci tak samo i poczuwa się do obowiązku pogrzebania ich obu. Jej jednostkowy bunt przeciwko państwu i prawu jest jednak w pewnym sensie winą i może być usprawiedliwiony tylko obroną wyższych wartości (a są nimi, według Sofoklesa, właśnie prawa odwieczne, boskie). Broniąc ich Antygona staje się boha­terką.
Kreon reprezentuje prawdę państwa. Wyżej stawia prawo państwowe niż uczucia rodzinne, przecież Polinik to jego siostrzeniec, a Antygona to siostrzenica i narzeczo­na syna. Kreon nie chce zostać posądzony o prywatę, o szczególne, łagodne trakto­wanie swoich krewnych. Ustanowione przez niego prawo z równą surowością obejmuje zarówno jego bliskich, jak i wszystkich innych obywateli państwa. Na tej za­sadzie, całkowitego wyrzeczenia się prywaty, Kreon chce budować swój autorytet władcy. Problem pojawia się w momencie, gdy państwo – tj. lud – przestaje popierać decyzję Kreona i domaga się uwolnienia Antygony i pogrzebania Polinika. Wówczas Kreon, nie respektując woli Tebańczyków, staje się despotą, przeciwstawia się woli ludu, w którego imieniu i dla którego dobra dotąd, jak sam twierdził, działał. Do opo­zycji prawo boskie (dobro jednostki) – prawo państwowe (dobro ogółu) dodaje opo­zycję wola tyrana – wola ludu. Wreszcie konflikt postaw oparty jest na jeszcze jednej antytezie: rozumu i serca. Kreon kieruje się rozumem, jest racjonalistą, cały czas kal­kuluje, ocenia. Zasada, którą się kieruje, sama w sobie jest słuszna – obrońcy ojczy­zny należy się nagroda, zdrajcy – kara. Jest głęboko przekonany, iż tak samo muszą myśleć nie tylko sami Tebańczycy, ale także bogowie. Nie ma wyjątków, Uczą się zasa­dy, logiczne prawa kierujące państwem. Nie rozumie uczuć Antygony do brata ani syna do Antygony. Sfera uczuć jest dla niego zupełnie obcym, niepojętym światem. Dla niego wspólnota utożsamiona jest z państwem – oznacza tylko podporządkowa­nie się prawu i wspólnym (zgodnym) ukaraniu zdrajcy.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany.

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.