Dantejska wizja zaświatów, piekło
a) Napis na bramie piekielnej – pożegnanie się z nadzieją
- groźny napis na bramie piekielnej wskazuje wyraźnie, ze me ma tu nadziei dla grzeszników; piekło jest miejscem wiecznego potępienia; przez jego bramę prowadzi droga w miasto utrapienia i w wiekuiste męki,
- w przedsionku piekła Dante i Wergiliusz widzą dusze ludzi, którzy byli obojętni na wszystko i w nic się nie angażowali,
- piekło, dzieło Sprawiedliwości, zostało powołane do istnienia przez trzy moce: Potęgę, Mądrość i Miłość – atrybuty Trójcy Świętej.b) Obraz cierpień grzeszników
- męka potępionych w piekle jest przerażająca; wciąż słychać wycie, jęki bólu, lament, rozpaczliwe krzyki, wrzawę i gwar w różnych językach,
- grzesznikom przysparzają cierpień ukąszenia os, mszyc i glist.
Jęczą, gdy ból im do żywego dotnie.
Od tych ukąszeń krew tryska na lica,
Którą u stóp ich łzami napojoną
Kłąb glist natrętnych kałduny nasyca,
- Piekło według Dantego jest podobne do Hadesu; jest tu nawet Charon, przewoźnik potępionych dusz, który mówi:
Przybywam przewieźć was po czarnej strudze
W ciemności wieczne, na żar i na chłody […]
Bies Charon ócz swych zaświeca latarnie,
Drogę wskazując i kupą ich goni,
A gdzie nie idą w ład, tam wiosłem garnie […]
I jadą przez toń ciemnościami brudną,
A nim na brzeg je przeciwny wysadzi,
Po tamtej stronie znów od gości ludno.